Тирии тууйас

Светлана Семенова  инженер-технолог идэлээх, тириинэн сахалыы боһуоннаах хаппардары тигэр.

– Урут тирии имитэн унтуу тигэр этим. Онтон биэнсийэҕэ тахсан бараммын  көҥүл худуоһунньук” буоларага санаммытым. Ол курдук,  Санкт-Петербург куоракка  тириинэн эҥин арааһы тигэргэ үөрэтэр оскуола баарын билэммин, онно аналлаах иистэнэр массыынанан  хаппар тигэргэ үөрэммитим. Оттон   илиинэн тигиигэ  уонна  тириигэ араас оһуору баттатан түһэриигэ, Ленинградскай уобаласка олорор Виктория уонна Вячеслав Смирновтарга уһуйуллубутум.  Дьэ, ол кэнниттэн  арааһы барытын оҥорон саҕалаабытым да, соччо астыммат этим. Атыттартан олох уратыны оҥоруохпун баҕарарым. Ону таайбыт курдук биир үтүө күн дьүөгэбэр ыалдьыттыы олорон, туоһунан оҥоһуллубут хаппахтаах тууйас турарын көрөммүн дьүөгэбиттэн: “хата, маннык курдук боһуоннаах хаппар  оҥордохпуна тутуоҥ этэ дуо?” диэн ыйыппыппар, киһим: “тутан бөҕө буоллаҕа дии” диэбитэ.  Онтон кынаттанаммын  хас эмэ ыйы быһа  үлэлээммин, тууйаска майгынныыр араас быһыылаах-таһаалаах хаппардары оҥорон таһаарбытым.  Бастаан оһуора суох оҥорор этим, онтон баттатан түһэрии, уотунан быһа сиэтии   ньымаларын баһылааммын,    туоска майгыннатан оҥоро сатыыр буолбутум. Муҥутуур үчүгэй оҥоһуулаах, хаачыстыбалаах буолуохтарын баҕарабын эрээри, бакаа, оннукка тиийэ иликпин дии саныыбын.  Тоҕо диэтэххэ,      сарсыарда түһэрбит оһуорум эбиэт кэннэ оҥорбуппунааҕар быдан атын буолан тахсар. Эбэтэр  сыыһа суоттанаммын  саҥаттаан оҥорорго күһэллээччибин.  Ол да буоллар, үөрүйэхтэнэммин иннин ылан эрэбин.

Оттон туттар матырыйаалым туһунан кэпсиир буоллахха, кырааската суох  (кожа растительного дубления) тириинэн үлэлиибин. Инньэ гынан,  ханнык баҕар   өҥүнэн кырааскалыахпын уонна бу эрэ тириигэ  араас ойууну-бичиги баттатан түһэриэхпин сөп.
Дэтээллэрэ быһыллыбытын кэннэ   оһуор түһэрэрбэр булгуччу  сиигирдэбин.  Оччоҕо тирии   батары саайбыт сирбинэн суолун ылар уонна куурдаҕына  ону  тутан хаалар.

Сырыы-аайы  саҥаттан-саҥаны  оҥоруохпун, айыахпын баҕарабын. Билиҥҥи туругунан мин эрэ маннык быһыылаах, истииллээх хаппарады оҥоробун быһыылаах.   Хас биирдии үлэбин бүтэрэн баран, олорон эрэ тутан-хабан көрөбүн уонна “ама, бу мин оҥордум дуо?” диэммин  испэр сэмээр астынабын, дуоһуйабын.

Венера Охлопкова

spot_imgspot_img

Сэргээҥ

Сиэр-туом: аныгы туомнар

Өбүгэлэрбит олохторугар, дьиэҕэ-уокка туттар араас эгэлгэ туом хамсаныылаахтар. Норуот итэҕэлин, култууратын тарҕатааччы, алгысчыт Афанасий Федоров бэлиэтииринэн, кырдьаҕас дьон, эр киһи, дьахтар, оҕо тус-туһунан тутта-хапта...

Эбээ Тааҥка кэпсээнэ: Хайдах быыһанабыт?

Дьону үөрэтэн куолуулуру ким сөбүлүөй... Ол да буоллар, мин манна биир суолу этиэхпин баҕарабын. Сааһыран олорон арааһы бары көрөргө тиийэҕин. Аныгы сайдыылаах олох киһини...

Эр киһини ас батыһар

Сахаҕа маннык бэргэн этии баарын үгүс дьахтар билбэт эбит. Хаста даҕаны саха дьонун кытта көрсүһүүлэргэ таайтарыы курдук «эр киһини ас...» салгыыта хайдах буолуой диэн...

Ландшафтнай дизайн. Анна Тихонова сүбэлэрэ

Татьяна Пестрякова Өрдөөҥҥө диэри тыйыс тымныылаах, кылгас сайыннаах дойдубутугар ландшафтнай дизайн оҥорор табыгаһа суох дии саныыр эбит буоллахпытына, энтузиаст дьон баар буоланнар санаабыт уларыйда. Сөптөөх...

Аска бэс сутукатын туһаныы

Агафья Тарасова   Өбүгэлэрбит араас оту, тиит, бэс сутукатын үрүҥ аска эбии буккуйан ас амтанын тупсараллара, иҥэмтэлээҕин билэн тутталлара. Бу үтүө үгэһи, биһиги, аныгы үйэ дьоно аспытыгар эмиэ кыралаан...

Олох уустуктара ситиһиигэ, үтүөҕэ сирдииллэр

Хас биирдии киһи бу орто дойдуга айылҕаттан ханнык эрэ эйгэҕэ талааннаах кэлэр. Ону сөпкө тайанан сайыннаран, саһа сытар дьоҕуру уһугуннарыан наада. Сурунаал бүгүҥҥү ыалдьыта...

Олох – дьол (дьиҥнээх олоххо буолбут түбэлтэ)

Аайа уһуктаат саҥа күнү уруйдуу, алгыы көрсөр. Киһиэхэ күн сырдыга баҕалаах дииллэрин урут улаханнык суолталаабакка истэр эбит буоллаҕына, билигин эттиин-хаанныын, өйдүүн-санаалыын бу өйдөбүл күндүтүн,...