Оҕону сахалыы иитии 2

Ас бэриһиннэрии. Оҕону ымсыы буолбат гына эрдэттэн үөрэтэллэр. Оннук үөрэтии баччыы-бачча буол диэн ааттанар. Оҕоҕо ас биэрэн баран ытыс тоһуйан ас көрдүүллэр. Оҕо аһын биэрдэҕинэ кыратык эмти тутан ылан баран аһы оҕоҕо төннөрөллөр. Ол эмти туппуттарын үөһэ ууна-ууна: “Баччыы-бачча буол” диэн алгыыллар. Ити кэнниттэн астарын бэрт минньигэстик сиэн кэбиһэллэр.

Көмүскүү үөрэтимэ. Оҕо бэрт кыратыттан үҥсэ үөрэнэр. Кини үҥсэрин мэлдьи болҕойон, аһынан иһэр буоллахха, кыраны да ийэтигэр, аҕатыгар этэр идэлэнэр. Итини мэлдьи биһириир сатаммат. Кырдьаҕастар: “Хайа, оҕоҥ улаатан туспа киһи буолуо дии, хайаан куруук көмүскүү сылдьаары гынаҕын” – дииллэр.

Үөрдэ үөрэт. Оҕо минньигэс аһы аһаатаҕына, үчүгэй таҥаһы таҥыннаҕына, күүлэйдии бардаҕына үөрэр идэлээх. Кыра оҕо үөрдэҕинэ өрүтэ ыстаҥалыыр, улааппыт оҕо үҥкүүлүүр, ытыһын таһынар. Оҕо үөрэрин биһириир, тэҥҥэ үөрэр наада, кини оччоҕо үөрүнньэҥ, амарах киһи буола улаатар.

Киһиэхэ силлэтимэ. Оҕо балачча кыратыттан силлиир кыахтаах. Кыыһырдаҕына, сөбүлээбэтэҕинэ силлиирин билэр. Оҕоҕо бу идэ иҥмэтин туһугар силлиирин бобо үөрэтэллэр. Оҕо силлээтэҕинэ уоһун эрийээри гыналлар.

Көрдөтө үөрэт. Оҕо барыта көрдөөһүннээх оонньууну олус сөбүлүүр. Маннык оонньуу киниэхэ толкуйдуур дьоҕурун сайыннарар. Ол иһин ол-бу кыра малы “сүтэрэн” була үөрэтэллэр.

 

“Ыал Бии Билиитэ” кинигэттэн ылылынна

 

spot_imgspot_img

Сэргээҥ

Нерпаттан арааһы тигэр маастар

Табаһыттар сийиэстэрин иһинэн буола турар быыстапкаҕа (А.Е. Кулаковскай аатынан култуура киинигэр) Сахалин уобалаһыттан уонна Хабаровскай кыраайтан кэлэн кытта сылдьаллар. Дорофеева Анна Сахалин уобалаһын Ноглики...

Хотугу улуустар уран тарбахтаахтарын быыстапката

Кулун тутар 17 күнүттэн Табаһыттар VI-с сийиэстэрин иһинэн буолар тэрээһиннэр саҕаланнылар. Бүгүн, кулун тутар 18 күнүгэр, А.Е. Кулаковскай аатынан култуура киинигэр бэртээхэй быыстапка аһылынна. Манна...

Сиэр-туом: аныгы туомнар

Өбүгэлэрбит олохторугар, дьиэҕэ-уокка туттар араас эгэлгэ туом хамсаныылаахтар. Норуот итэҕэлин, култууратын тарҕатааччы, алгысчыт Афанасий Федоров бэлиэтииринэн, кырдьаҕас дьон, эр киһи, дьахтар, оҕо тус-туһунан тутта-хапта...

Эбээ Тааҥка кэпсээнэ: Хайдах быыһанабыт?

Дьону үөрэтэн куолуулуру ким сөбүлүөй... Ол да буоллар, мин манна биир суолу этиэхпин баҕарабын. Сааһыран олорон арааһы бары көрөргө тиийэҕин. Аныгы сайдыылаах олох киһини...

Эр киһини ас батыһар

Сахаҕа маннык бэргэн этии баарын үгүс дьахтар билбэт эбит. Хаста даҕаны саха дьонун кытта көрсүһүүлэргэ таайтарыы курдук «эр киһини ас...» салгыыта хайдах буолуой диэн...

Ландшафтнай дизайн. Анна Тихонова сүбэлэрэ

Татьяна Пестрякова Өрдөөҥҥө диэри тыйыс тымныылаах, кылгас сайыннаах дойдубутугар ландшафтнай дизайн оҥорор табыгаһа суох дии саныыр эбит буоллахпытына, энтузиаст дьон баар буоланнар санаабыт уларыйда. Сөптөөх...

Аска бэс сутукатын туһаныы

Агафья Тарасова   Өбүгэлэрбит араас оту, тиит, бэс сутукатын үрүҥ аска эбии буккуйан ас амтанын тупсараллара, иҥэмтэлээҕин билэн тутталлара. Бу үтүө үгэһи, биһиги, аныгы үйэ дьоно аспытыгар эмиэ кыралаан...