Бүгүҥҥү ыалдьыппыт «Уот Дьулустааҥҥа» биир сүрүн оруолу — Ырыачайы оонньообут Айталина Цыпандина-Винокурова буолар.
Айталина, кэпсэтиибитин бастаан бэйэни билиһиннэрииттэн саҕалыахха. Хантан төрүттээххиний, ханна үөрэммиккиний?
— Мин куоракка төрөөбүтүм эрээри Мэҥэ-Хаҥалас улууһун Майа сэлиэнньэтигэр улааппытым. Онно В.П.Ларионов аатынан Майатааҕы орто оскуоланы 2015 сыллаахха бүтэрбитим. Математика уонна физика хайысхалаах кылааска үөрэммитим. Ол кэннэ Дьокуускайга Арктикатааҕы култуура уонна ускуустуба институтугар «Актерское искусство» диэн кафедраҕа туттарсан киирбитим. Уус-уран салайааччыбыт Андрей Саввич Борисов, маастардарбыт бары тыйаатырга сулууспалаабыт уонна билигин да үлэлии сылдьар дьон этилэр. Ол курдук, Степанида Борисова, Ефим Степанов, Айталина Адамова-Афанасьева, Алла Бузмакова, Сергей Афонасевич, Александра Мучина, Мария Маркова. Үөрэхпин кыһыл дипломунан бүтэрбитим уонна П.А. Ойуунускай аатынан Саха академическай тыйаатырыгар артыыс быһыытынан үлэҕэ киирбитим. Быйыл айар дьылым номнуо бэһис сыла буолар.
Тоҕо чуолаан артыыс идэтин талбыккыный? Холобур оҥостор артыыстарын кимнээҕий?
— Оҕо эрдэхпиттэн үҥкүүлүүрбүн, ыллыырбын сөбүлүүбүн. Сиэркилэ иннигэр туран мэниктиир ахан этим. Ийэм миэхэ ыарахан сылдьан куруук муусука истэр үһү. Арааһа, ол да иһин буолуо… Орто кылааска үөрэнэ сылдьан Майа норуодунай тыйаатырыгар, тыйатыраалынай куруһуокка сылдьыбытым. Ону Александра Семеновна Скрябина салайан ыыппыта. Оттон үрдүкү кылаастарга идэни талыыга буккулла сылдьыбытым. Ол эрэн, сүрэҕим этэрин истэн, Айыыларым, өбүгэлэрим бэлэмнээбит суолларын талан, артыыс буолан айа-тута сылдьабын.
Артыыс идэтэ олус ыарахан. Өрөбүл күнү аахсыбакка үлэлиибит. Ыйтан ордук гостуруолларга сылдьабыт. Ол иһин, артыыс идэлээх дьону, чуолаан маастардарбын холобур оҥостобун, сыаналыыбын, махтанабын уонна таптыыбын.
Уулуссаҕа эҥин дьон эйигин көрөн билэр дуо?
— Маҕаһыыҥҥа эҥин сырыттахпына билээччилэр. Социальнай ситимҥэ да суруйаллар. Хайҕыыллар, үтүөнү баҕараллар. Оннукка саҥа үөрэнэн эрэбин ээ. Урут кыбыстар ахан этим.
Оонньуур оруолларыҥ дьиҥ олоххор иҥэн хаалыахтара диэҥҥин куттаммаккын дуо? Эбэтэр режиссердар «Уот Дьулустааҥҥа» курдук куруук ыарахан оруоллары биэриэхтэрэ диэҥҥин?
— Киинэ эйгэтигэр бастакытын ыарыһах киһини — Ырыачайы оонньоотум. Ол эрэн, онтон куттамматаҕым. Бэйэбэр, нууччалыы эттэххэ, “вызов” оҥорбутум. Нарын дьүһүннээх буоламмын, дьон ордук оннук уобараска көрөр. Ол иһин, сөбүлэспитим.
Уһуллуом иннинэ манна сыһыаннаах араас киинэлэри, устуулары көрбүтүм, ырыппытым. Артыыс маннык оруолга уһулла сылдьан, режиссер «стоп снято» диэтэҕинэ, тута бэйэтигэр төннүөхтээх. Оннук гыммат буоллаҕына «профессионально не пригоден» буолар.
Мин санаабар, артыыска амплуа улахан оруоллаах. Ол иһин, сырыы аайы «характернай» оруолу биэриэхтэрэ суоҕа.
Оттон биэрэр да түгэннэригэр үөрэбин, астынабын буоллаҕа дии.
Иирбит киһини оонньуур ыарахан буолуо уонна аньыыта бэрт курдук. Манныкка тутуһар сиэр-туом эҥин оҥороҕут дуо?
— Кырдьык, маннык оруолу оонньуур олус ыарахан. Хараҕыҥ, этиҥ-сииниҥ барыта көрөөччүнү итэҕэтиэхтээх. Ырыачайы бастаан оонньуурбар режиссер Елена Эверстова: “Не верю. Хараҕыҥ олох атын буолуохтаах” диирэ. Ол иһин, биир сыананы хас да устубуппут.
Оттон сиэр-туом туһунан этэр буоллахха, ыраастаныы баар бөҕө буоллаҕа дии. Артыыс бэйэтигэр, сүрэҕэр чугас дии санаабытын оҥорор.
Инникитин ханнык оруолу оонньуоххун баҕараҕын?
— Хас биирдии оруол туохха эрэ үөрэтэр, тугу эрэ биэрэр, ылар дии саныыбын. Ол иһин, ханнык да оруолу биэрдэхтэринэ үөрэбин, дьоллонобун. Оруолларыҥ син биир оҕолоруҥ курдук буолаллар, хайаларын да кыайан чорбоппоккун. Артыыска, арааһа, сыанаҕа сылдьартан ордук дьол суоҕа буолуо.
Бу сериалга уһулла сылдьан туох эмэ көрдөөх, умнуллубат түгэҥҥэ түбэспитиҥ буолаарай?
— Бу кэмҥэ төрөөбүт күнүм буолбута. Ол күн продюсер кыыска: «миигин үлэлэт, таах мээнэ сытыахпын баҕарбаппын» диэбитим.
Сарсыарда кэргэним эрийэн эҕэрдэлээбитин кэннэ алааска уста барбыппыт. Онно төлөпүөн хаппат этэ. Арай, уста сырыттахпытына, биир массыына көтүтэн кэллэ. Бастаан онно соччо аахайбатаҕым. Арай, көрбүтүм кэргэним Володя сибэккилээх тахсан кэллэ. Мин үөрүүбүттэн хайдах да буолуохпун билбэтэҕим. Кэргэним сериалга Уйбаанчыгы оонньообута. Уһулла охсон баран куораттаабыта ээ. Уонна, ол күн кистээн Чөркөөххө кэлбит этэ. Ханнык алааска уһулла сылдьарбытын да билбэтэ. Дьонтон ыйыталаһан, быһа холоон ыйдаран булан, ас арааһын аҕалан соһуппута. Кэтэспэтэх буоламмын соһуччу үөрүү буолбута. Уһуллан бүтэн бараммыт, киэһэ остуол хотойорунан ас тардан төрөөбүт күммүн бэлиэтээбиппит. Оннук астык күн ааспыта.
Түмүккэ дьиэ кэргэниҥ туһунан кэпсиэҥ дуо?
— Кэргэним Владимир Винокуров Өймөкөөнтөн төрүттээх. Иккиэн бииргэ АГИКИ-га үөрэммиппит, однокурснигым буолар. Билигин Саха тыйаатырыгар сулууспалыы сылдьабыт. Сорохтор: «бэйэ-бэйэҕититтэн сылайбаккыт дуо?»,- диэн ыйытааччылар. Биһиэхэ оннук суох, үөрэнэн хаалбыппыт диэххэ сөп. Быйыл чааһынай дьиэбитигэр киирээри бэлэмнэнэ сылдьабыт. Саҥа дьиэҕэ бур-бур буруо таһааран, саха мааны ыала буолан, уһун дьоллоох олоҕу олоруохпут турдаҕа.
Айталина, кэпсээниҥ иһин махтанабын, айар үлэҕэр ситиһиилэри, өрө үүнүүнү баҕарабын.
Венера Охлопкова
