“ДАЛБАР ХОТУН” кулууп саҥа бырайыагын сүрэхтии Нам улууһугар баран кэллибит. “Эҥсиэли кэрэлэрэ” диэн ааттаах 20-ис үйэ саҕаланыытыгар биллэр-көстөр оруолламмыт саха чаҕылхай кыргыттыран туһунан историческай матырыйаалы “Далбар Хотун” сурунаал быйылгы сэттис уонна ахсыс нүөмэрдэригэр таһааран турар. Ыстатыйалар “Саха саарыннарын далбар хотуттара” диэн саҥа рубрика аннынан тахсыбыттара, урутаан эттэххэ, бу рубрикабыт кэлэр сылга салҕаныаҕа, улуу суруйааччыларбыт Өксөкүлээх Өлөксөй, Былатыан Ойуунускай тапталлаах доҕотторун туһунан салгыы бэчээттиэхпит, ону кытта ити тиэмэни салгыахтара атын чулуу дьоммут кэргэттэрин олоҕо. Ааптарбыт — сахаҕа биллэр учуонай, билэлиэгийэ билимин дуоктара Валентина СЕМЕНОВА.
Ааҕааччыларбыт бу рубрикабытын улаханнык сэҥээрбиттэрин биллэрбиттэрэ, онтон сэдиптээн биһиги сүбэлэһэн бараммыт “Далбар Хотун” кулуубун лиэксийэлэрин тэрийэргэ быһаардыбыт. Нам сириттэн саҕалаан бараммыт салгыы дьоммут билиилэрин хаҥата, саха сайдарыгар тус кылааттаах далбар хотуттарбыт ааттара умунуллубатын туһугар бу үлэбитин салгыахпыт. Онуоха кулууппут чилиэннэрин баҕа санааларын истэммит, ханна интэриэс баар сиригэр тиийиэхпит.
Оттон бэҕэһээ, ахсынньы 19 күнүгэр Нам саҥа, аныгы киин бибилэтиэкэтигэр олус сэргэх, ураты тэрээһиммит буолан, кэлбит дьон улаханнык сэҥээрдэ. Көстөр дьүһүннэринэн, тутта-хапта сылдьалларынан, таҥнар таҥастарынан уонна, тутааҕа, талааннарынан, үөрэхтэринэн-өйдөрүнэн саха интеллигенциятыгар инники күөҥҥэ сылдьыбыт Намтан төрүттээх кыргыттар тустарынан Валентина Семенова сүрдээх итэҕэтиилээхтик, элбэх, сэдэх хаартыскаларга олоҕуран кэпсээбитэ олус ылыннарыылааҕын мустубут дьон бары бэлиэтээтилэр. Кимнээҕий, историяҕа киирбит Эҥсиэли хочо кэрэ куолара? Елизавета Слепцова, Дуняша- Евдокия Софронова (Гоголева), Евдокия Обутова, Мария Федорова… Саха кэрэ кыргыттарын мөссүөнэ бу тиллэн, ураты тыыннанан кэлбитэ ити түгэҥҥэ. Алампа маҥнайгы тапталын Елизавета Слепцова хаан аймаҕа Ирина Васильевна Грязнухина лиэксийэни истэн, улаханнык долгуйбутун биллэрбитэ.
Биһиги махтанабыт ааптарбытыгар, сүрэҕин баҕатынан сырдатар үлэнэн дьарыктанар учуонайбытыгар Валентина Григорьевна Семеноваҕа. Ону тэҥэ бырайыакпытын тута өйөөбүт Нам бибилэтиэкэтин үлэһиттэригэр.
Айталина Никифорова-Шадрина.
