Хортуоппуйу олордууга тэттик сүбэ

Бэҕэһээ тохсунньу ый тиһэх күнэ. Ол аата, соҕуруу халлаантан Хотой Кыыл көтөн кэлэн, уйатын хаардаатаҕа. Чаҥырҕаан Тымныы оҕуһун чаҕытан аҥар муоһун тоһуттаҕа. Саас чугаһаан оҕуруот олордорго бэлэмнэнэбит. Онуоха, 1925 с-ха сүрүн аспытын хортуоппуйу олордорго бэлэмнэнии туһунан М. Н. Андросова — Ионова суруйбут сүбэлэриттэн билиһиннэриэм.


Сирин бэлэмнээһин. Хортуоппуйу саха сиригэр бэрт өртөн олордоллор. Кумах ардайдаах күн көрөр үрдүк сиригэр ордук үчүгэй амтаннаах, хойуу астаах, буһардахха минэ барымтыа буола үүнэр. Сири Бөтүрүөп иннинэ тиэрэн кэбиһиллэр. Ол кэннэ, күһүн ынах сүөһү киитин ардайа суох халыҥ гына тэлгэтэн баран суханы алта бөрсүөк дириҥник түһэрэн таттараллар. Сорох сир кумаҕа суох кытаанах буолар онно сүөһү ходулун үгүөрүтүк киигэ холбоон тэлгэтэҕин уонна эмиэ таттараҕын. Үчүгэйдик тарыыр сөп. Саас эмиэ таттараҕын. Хортуоппуйу уу тохтуур сиригэр олоппоккун. Кэдэн сир буоллаҕына, уутун хорон түһэрэҕин. Эргэ тиэргэни маҥнайгы сылыгар киинэн уоҕурдубаттар, түөрэн кэбиһэллэр. Саас сир сымнаатаҕына таттаран баран, ириитэ, хаһыҥ түспэт буолтун кэннэ олордор үчүгэй.

Салгыы суруйуом.

spot_imgspot_img

Сэргээҥ

Айыыһыт ыйыгар үөскээбит санаа

Бу ый ытык айымньытынан Өксөкүлээх Өлөксөй «Кыраһыабай кыыс» бэйээмэтэ буолар. Лазарь Андреевич Афанасьев-Тэрис ити ырыаҕа кыыс Барҕата туойуллубут диэн чопчулуур. Кини норуот кыыс туһун...

Былаас чыпчаалыгар – дьахталлартан бастакы

Кини саха дьахталларыттан былаас үрдүкү чыпчаалыгар тэргэн суолу бастакынан тэлэн, революционнай романтиканан үлүһүйбүт кыыһар кыһыл былааттаах актыбыыс кыргыттардаах 20-с сыллартан саҕалаан барыны бары хонтуруоллуур...

Кулич түөрт араас ырысыаба

Изюмнаах кулич Ирдэнэр: 125 мл үүт 4 г доруоһа 1 сымыыт 60 г саахар 250 г бурдук 100 г сиир арыы 70 г изюм Астааһына: Үүтү сылытан баран доруоһа, 30 г саахар уонна бурдук...

Дьоллоох киһи – дойдумсах

Аҕа дойду улуу сэриитин кыттыылааҕа, поэт Тимофей Сметанин улуу Өлүөнэ кытылыгар кынаттаах кэриэс тылларын анаабыта: “Мин дьолум, тапталым барыта манна баар”. Дьиҥнээх Кыайыы диэн төрөөбүт...

Саха биэс ытык ийэлээх

Бары иитиллибит остуоруйабытыгар – «Биэс ынахтаах Бэйбэрикээн эмээхсиҥҥэ» тоҕо чопчу биэс ынахтаах диэн чуолкайдаабыттара буолуой? Саха таайтарыыны, таайыыны олус сөбүлүүр, түгэҕэ биллибэт билиинэн угуйа...

Көлүөнэтин таҥнарбатах Борис ПАВЛОВ-КЭМ

Бу суруйуубун 2023 с. “Ил Түмэн” хаһыакка үлэлии сылдьан, таһааран турабын. Олохпут тэтимэ дохсун сүүрүктээх үрүйэни санатар кэмигэр Борис ол курдук дохсуннук, тохтоло суох...

«Анараа дойдулар» эбэтэр «аһаҕас харахтаахтар»

Биһиги, сахалар, көннөрү киһи көрбөтүн көрөр дьоҕурдаах дьону «аһаҕас харахтаахтар» диэн ааттыыбыт. Нэһилиэккэ биир эмэ маннык киһи баар буолар. Киһи аайы мээнэ көстүбэт эйгэ,...