Муус уутун иһиэххэ

Сахалар былыр-былыргыттан өрүстэр, күөллэр турдулар  эрэ муус ылар үгэстээхтэр. Билигин даҕаны  тыа ыала муус ылан  булууска харайа сылдьан төгүрүк сыл устата иһэллэр. Оттон куорат таас дьиэлэрин  олохтоохторо ууну оннук ылан иһэр ньымабытын олох умнан кэбистибит. 

Ийэ сирбит  киһи этин-сиинин курдук 70,8 %-на ууттан турар. Ууга тыынар тыыннаах үөскүүр. Уу барытын суурайар, киһи тиийбэт сирдэригэр тиийэр, ыраастыыр кыахтаах. Ол  көмөтүнэн араас биохимическэй дьайыылар бараллар. Маны ааһан уу биир ураты күүһэ — тулалыыр эйгэни барытын үтүгүннэрэн ылар.

Дьоппуон учуонайа, эмчит Масару Эмото уу кристалларын хаартыскаҕа түһэрэн, уу үтүгүннэрэн ылар уратылааҕын дакаастаабыта. Бу үлэтигэр  ууга араас үтүө, мөкү тыллары, муусуканы,  тыаһы-ууһу иһитиннэрэн баран, -20 кыраадыска диэри тоҥорон, кристалларын микроскоп нөҥүө хаартыскаҕа түһэрэн көрбүт. Араас омук махтанар тылын-өһүн, кылаассыка  муусуканы, айылҕа тыаһын-ууһун “истибит” уу гексаграммалара олус кэрэ буолбуттар. Оттон ыарахан муусука, быдьар, соруйар тыллар, аһы сылытар тэрил (микроволновка), тэлэбиисэр,  төлөпүөн  дьайыыта ууну  үөдэн-таһаан оҥорор эбиттэр. Бу туһунан сиһилии кэлэр сылга «Далбар хотун» сурунаал 1 нүөмэригэр   тахсыаҕа.

Варвара Васильевна Семенова, Арассыыйа наукаларын академиятын Сибиирдээҕи салаатын Криолитозона биологическай кыһалҕаларын институтун старшай научнай үлэһитэ, этноботаник.
Муус уутун таһааччылар: Дмитрий – 89148283375; Илдьэн биэрии – 89148234969, 89142309150
spot_imgspot_img

Сэргээҥ

Нартахова үрдүк анала

Саха дьахтар таҥаралаах дииллэринии, былыргы дьыллар мындааларыттан бу баччаҕа диэри саха дьахтарын тулуура, олоххо дьулуура, киэҥ эҥсиилээх сатабыллаах толкуйа, кытаанахтан чаҕыйбат хорсун санаата, нарын...

Балаҕантан – олох инники күөнүгэр

Национальнай ар­хыып пуондатыгар Саха сиригэр өрөбө­лүүссүйэ хамсааһы­ныгар, Сэбиэскэй бы­лааһы олохтооһуҥҥа көхтөөх кыттыыны ылбыт, холкуоста­ры тэрийсибит, таһаарыылаахтык үлэ­лээбит-хамсаабыт, итиэннэ эппиэттээх салайар үлэҕэ тахсы­быт тыа сирин...

Москубаҕа Сунтаар оһуокайа дуорайда

Сэтинньи  27 - 30 күннэригэр дойду тэбэр сүрэҕэр Москуба куоракка РФ култууратын министиэристибэтэ, В. Д.Поленова аатынан норуот айымньытын Арассыыйатааҕы судаарыстыбаннай дьиэтэ уонна култуура Арассыыйа национальнай...

“Хаачылааналар” ыалдьыттаатылар

Үйэбит уларыйан дьон-сэргэ атах тэпсэн олорон сэһэргэһиини умна быһыытыйда. Оттон урукку умнуллубут диир үйэбит кэмигэр, көмүлүөк оһох оттуллубут уотун сылааһыгар олорон, кэлбит ыалдьыт кэпсээнин,...

Бүгүн — Хомус күнэ

Бүгүн, сэтинньи 30 күнүгэр, Хомус күнүн бэлиэтиибит. 2011 сыллааха Егор Борисов Ил Дарханынан олорон ол туһунан ыйаах таһаарбыта. Хомус, эбэтэр варган, Аан дойду норуоттарыгар, Хотугу...

Күөрэгэй

Ырыаларым, ырыаларым – Ыллам-дьэллэм тылларым – Үгүс өйү, сүрэҕи Үөрдэ, күүрдэ көҕүтэ, Үлэ, олох күргүөмүгэр Өрүкүйэр күүстээтиннэр. «Хоһооннорум миэннэрэ» Күннүк Уурастыырап Россия уонна Са­ха Республика­тын...

Олоҥхо дьиҥ эйгэтэ — ыал

Өбүгэлэрбититтэн утумнанан кэлбит биир улахан фольклор жанрынан олоҥхо буолар. Олоҥхо кэм тэтимигэр баһыйтаран сүтэн-симэлийэн хаалбатын туһугар үгүс үлэ барар. Ол курдук, куонкурустар, бэстибээллэр, күннэр,...