Эр киһи сөбүлээн, талан ылбыт быһаҕын арахсыспат доҕор оҥостор, оттон быһах хаһаайыныгар эрэллээхтик сулууспалыыр.
Саха быһаҕын туһунан норуот маастара, тимир ууһа, «Саха быһаҕа» кинигэ ааптара Николай Егоров-Баайаҕыын санаатын үллэстэр. Кини этэрэ кырдьык: харчылаһаары «Саха быһаҕа» диэн ааттаан маассаба оҥорон атыылаан дьону албынныа суохтара.
Николай Егоров-Баайаҕыын: «киэҥ эйгэҕэ быһахпыт ураты оҥоһуулааҕын, биитэ сытыытын, матырыйаала хаачыстыбаннайын уонча сыллааҕыта саха уустара Арассыыйа таһымнаах тимир уустарын быыстапкаларыгар кыттар буолбуттарыгар бэлиэтээбиттэрэ», – диир. Атын дойдуттан кэлэн былыргы өбүгэлэрбититтэн бэриллэн кэлбит тимир уһаарыы ньыматын көрөн, сөҕөн бараллар эбит. «Ньиэмэс ыстаалыттан хаачыстыбаннай» – диэн сыана быспыттар. Ол туһунан Николай Иванович кэпсиир.
Маны таһынан саха быһаҕа туохха барытыгар туттулар. Эр киһи «бу мин быһаҕым» диэн талан ылбыт быһаҕа киниэхэ бастыҥ көмөлөһөөччүтүнэн буолар. Маныаха анал байыаннай дьайыыга сулууспалыы сылдьар уолаттарбыт саха быһаҕын бэйэлэриттэн араарбакка илдьэ сылдьан, бултуулларыгар, астыылларыгар, уот оттоллоругар тутталлара, оттон бу кэлин хорсун «Тута» диэн ааттаммыт байыаспыт көрдөрбүтүнэн, олох туһугар хабыр хапсыһыыга көмө буолбута өссө төгүл туоһулуур мындыр өбүгэлэрбит оҥорон хаалларбыт ураты кылааннаах саха быһаҕа саха киһитин быстыспат ситимэ буоларын.
Борис Неустроев-Мандар Уус өбүгэлэрбит бу үтүө уһаныыларыгар иккис тыыны биэрбит киһинэн буолар. Кини бэйэтин тиэргэнигэр мастарыскыай аһан саха быһаҕын философиятыгар, саха быһаҕын хайдах таптайарга оскуола саастаах уолаттары үөрэппитэ. Кинилэртэн билигин дархан уус буолбут дьон бааллара саарбахтаммат. Онон саха быһаҕа киэҥ эйгэҕэ тахсан, аатырбыта-сураҕырбыта дьиҥнээх сахалыы уһаарыы ньыманы баһылаабыт биһиги уустарбыт өҥөлөрө. Бу курдук норуот маастара, тимир ууһа Николай Егоров-Баайаҕыын санаатын эттэ.
Сардаана Кузьмина.
СӨ Бырабыыталыстыбатын пресс-сулууспатын хаартыската.