Оҕуруот аһын, фруктаны сууйарга «Далбар Хотун” сүбэтэ

Күүтүүлээх сайыммыт кэлэн оҕуруоппут аһа ситэрэ бу кэллэ, маҕаһыыннарга фрукта арааһа үксээтэ. Оҕолорбутун, сиэннэрбитин битэмииннээх аһынан күндүлүүбүт буоллаҕа. Ардыгар араас фруктаны хайдах сууйан-сотон сиирбитин мунаахсыйар түгэннэр бааллар. Ол туһуттан бу сайыҥҥы бэлэхтэри сөпкө ыраастанан сииргэ тэттик сүбэлэри биэрэбит.

ТУГУНАН СУУЙАБЫТ?

Үгүс исписэлиистэр мүлүгүр кран уутугар сууйун диэн сүбэлииллэр. Ол кэннэ кураанах тирээпкэнэн сотон ылабыт. Чараас хахтаах буоллаҕына губканан эбэтэр илиибитинэн сотобут. Хомойуох иһин маннык сууйуу 100% микробтартан харыстаабат эрээри, мыыланан, араас сууйар убаҕастары туттубуттааҕар ордук дииллэр. Оннук сууйуу буортута быдан күүстээх.  Оттон пестицитдары аччатарга туустаах, суодалаах ууга уонча мүнүүтэ сытыарар үчүгэй . Оннук түгэҥҥэ пестицидтара 70% алдьанар диэн үөрэхтээхтэр дакаастаабыттар.

Микробу саамай үчүгэйдик икки мүнүүтэлээх оргутуу өлөрөрө биллэр эрээри, сибиэһэй ас үтүөтэ барыта алдьанара биллэр. Онон тугу хайдах сууйарбытын Роспотребнадзор сүбэтинэн биир-биир быһаарабыт.

ХАППЫЫСТА

Тас сэбирдэхтэрин ыраастыыбыт. Тымныы ууга аҕыйах мүнүүтэ сытыарабыт. Үөннэрэ ууга дагдайан тахсыахтара.

КҮӨХ ЛУУК, САЛААТ СЭБИРДЭҔЭ, ПЕТРУШКА…

1 л ууга 1 улахан ньуоска туус кутабыт уонна маннык суурадаһыҥҥа 30 мүнүүтэ сытыарабыт. Микробтар, паразиттар сымыыттара өлөллөр, буора, кирэ уу түгэҕэр түһэр.  Ол кэннэ сайҕаан ылабыт.

БУОР АННЫГАР ҮҮНЭР ОҔУРУОТ АСТАРА:

15 мүнүүтэ мүлүгүр ууга сытыарабыт, ол кэннэ хаҕын ыраастыыбыт, үчүгэйдик сууйабыт.

ВИНОГРАД

Винограды сүүрэ турар уу анныгар сууйаллар. Виноград уга отоннорун микроорганимнартан харыстаан чугас-чугас ына үүнэр уратылаах. Сууйуллубут виноград төттөрүтүн түргэнник буорту буолар. Онон винограды сууйан баран түргэнник сии охсор ордук.

ВИШНЯ, ЧЕРЕШНЯ, МАЛИНА, МООННОҔОН…

Сиидэҕэ 1 араҥанан ууран баран сүүрэ турар уу анныгар 5 мүнүүтэ туруораҕыт.  Оччотугар быыла, кирэ-хаҕа ууну кытта сүүрэн хаалыахтаах.

ДЬЭДЬЭН, КЛУБНИКА

10-15 мүнүүтэ мүлүгүр ууга сытыараҕыт, ол кэннэ сүүрэ турар уунан сайҕыыҕыт.

АПЕЛЬСИН, МАНДАРИН

Хахтаах фрукталары восканан ыстараллар, ол иһин бастаан оргуйбутунан уунан, ол кэннэ мүлүгүр уунан сууйун диэн сүбэлииллэр.

АРБУЗ, ДЫНЯ, ТЫКВА…

Итии ууга краҥҥа щетканан сууйабыт. Бастаан оргуйбутунан ууну кутуохпутун сөп. Арбуз пестицидка саамай үрдүк көрдөрүүлээх. Ол иһин арбуһу олус кичэйэн хаҕын маҕаныгар диэри сиэмэн диэн сүбэлииллэр. Пестицид тобоҕо хаҕар мустар.

 

ПЕСТИЦИД – үүнэ турар үүнээйи үөнүн-көйүүрүн, паразиттарын өлөрөр химическэй уонна биологическай препарат. Киһи доруобуйатыгар — дьаат. Төрүүр-ууһуур уоргаҥҥа охсор, искэҥ ыарыытын уһугуннарар, ньиэрбэ систематыгар, иммунитекка охсуулаах дьайыылаах. Үксүгэр тас дойдуттан кэлэр фруктаҕа, хортуоппуйга баар. Роспотребнадзор пестицид туттуллубут нуорматын көрүҥүттэн, бырыһыаныттан көрөн киһи доруобуйатыгар охсуутун быһаарар. Кыра дозалаах буоллаҕына ону Роспотребнадзор көҥүллүүр. Онон, норуот остуолугар оннук эттиктээх ас-үөл киһи доруобуйатыгар көҥүллэнэр дозата кэлэр диэн суруйаллар.

 

spot_imgspot_img

Сэргээҥ

Сиэр-туом: аныгы туомнар

Өбүгэлэрбит олохторугар, дьиэҕэ-уокка туттар араас эгэлгэ туом хамсаныылаахтар. Норуот итэҕэлин, култууратын тарҕатааччы, алгысчыт Афанасий Федоров бэлиэтииринэн, кырдьаҕас дьон, эр киһи, дьахтар, оҕо тус-туһунан тутта-хапта...

Эбээ Тааҥка кэпсээнэ: Хайдах быыһанабыт?

Дьону үөрэтэн куолуулуру ким сөбүлүөй... Ол да буоллар, мин манна биир суолу этиэхпин баҕарабын. Сааһыран олорон арааһы бары көрөргө тиийэҕин. Аныгы сайдыылаах олох киһини...

Эр киһини ас батыһар

Сахаҕа маннык бэргэн этии баарын үгүс дьахтар билбэт эбит. Хаста даҕаны саха дьонун кытта көрсүһүүлэргэ таайтарыы курдук «эр киһини ас...» салгыыта хайдах буолуой диэн...

Ландшафтнай дизайн. Анна Тихонова сүбэлэрэ

Татьяна Пестрякова Өрдөөҥҥө диэри тыйыс тымныылаах, кылгас сайыннаах дойдубутугар ландшафтнай дизайн оҥорор табыгаһа суох дии саныыр эбит буоллахпытына, энтузиаст дьон баар буоланнар санаабыт уларыйда. Сөптөөх...

Аска бэс сутукатын туһаныы

Агафья Тарасова   Өбүгэлэрбит араас оту, тиит, бэс сутукатын үрүҥ аска эбии буккуйан ас амтанын тупсараллара, иҥэмтэлээҕин билэн тутталлара. Бу үтүө үгэһи, биһиги, аныгы үйэ дьоно аспытыгар эмиэ кыралаан...

Олох уустуктара ситиһиигэ, үтүөҕэ сирдииллэр

Хас биирдии киһи бу орто дойдуга айылҕаттан ханнык эрэ эйгэҕэ талааннаах кэлэр. Ону сөпкө тайанан сайыннаран, саһа сытар дьоҕуру уһугуннарыан наада. Сурунаал бүгүҥҥү ыалдьыта...

Олох – дьол (дьиҥнээх олоххо буолбут түбэлтэ)

Аайа уһуктаат саҥа күнү уруйдуу, алгыы көрсөр. Киһиэхэ күн сырдыга баҕалаах дииллэрин урут улаханнык суолталаабакка истэр эбит буоллаҕына, билигин эттиин-хаанныын, өйдүүн-санаалыын бу өйдөбүл күндүтүн,...