Хайах

Бүгүн 2023 сыл тиһэх күнэ. Бу түүн  Саҥа 2024 сылга уктэниэхпит. Нус-хас олохтоох сыл кэлэригэр баҕарабын.

Биһиги өбүгэбит  кыһын  хаһаастаах буоларын сөбүлүүрэ. Ол биир хасааһынан «саха арыыта» диэн ааттаммыт «хайах» буолара. Хайах кыһын эрэ астанар,  көрүҥэ араас. Онтон биирэ маннык: балачча аһыйбыт сүөгэйи ытыгынан ытыйаллар. Арыы уута тахсыахча буолан эрдэҕинэ тимир иһиккэ кутан мөлтөх уокка уулларбакка эрэ сылыталлар. Онтон туос иһиккэ кутан муос ытыгынан (хайах ытыга) ньалҕаархай, дуйдаммыт курдук маҕан өҥнөөх хойуу буолуор диэри ытыйаллар. Дьэ, уонна таптыыр отоҥҥун, барыанньаҕын кутан минньитиэххин сөп, эбэтэр бэйэтин даҕаны таһааран тоҥорон кэбиһиэхтээххин.

Бэрт минньигэс, тотоойу маҕан арыы курдук хайах буоллаҕа ити.

 

spot_imgspot_img

Сэргээҥ

Айыыһыт ыйыгар үөскээбит санаа

Бу ый ытык айымньытынан Өксөкүлээх Өлөксөй «Кыраһыабай кыыс» бэйээмэтэ буолар. Лазарь Андреевич Афанасьев-Тэрис ити ырыаҕа кыыс Барҕата туойуллубут диэн чопчулуур. Кини норуот кыыс туһун...

Былаас чыпчаалыгар – дьахталлартан бастакы

Кини саха дьахталларыттан былаас үрдүкү чыпчаалыгар тэргэн суолу бастакынан тэлэн, революционнай романтиканан үлүһүйбүт кыыһар кыһыл былааттаах актыбыыс кыргыттардаах 20-с сыллартан саҕалаан барыны бары хонтуруоллуур...

Кулич түөрт араас ырысыаба

Изюмнаах кулич Ирдэнэр: 125 мл үүт 4 г доруоһа 1 сымыыт 60 г саахар 250 г бурдук 100 г сиир арыы 70 г изюм Астааһына: Үүтү сылытан баран доруоһа, 30 г саахар уонна бурдук...

Дьоллоох киһи – дойдумсах

Аҕа дойду улуу сэриитин кыттыылааҕа, поэт Тимофей Сметанин улуу Өлүөнэ кытылыгар кынаттаах кэриэс тылларын анаабыта: “Мин дьолум, тапталым барыта манна баар”. Дьиҥнээх Кыайыы диэн төрөөбүт...

Саха биэс ытык ийэлээх

Бары иитиллибит остуоруйабытыгар – «Биэс ынахтаах Бэйбэрикээн эмээхсиҥҥэ» тоҕо чопчу биэс ынахтаах диэн чуолкайдаабыттара буолуой? Саха таайтарыыны, таайыыны олус сөбүлүүр, түгэҕэ биллибэт билиинэн угуйа...

Көлүөнэтин таҥнарбатах Борис ПАВЛОВ-КЭМ

Бу суруйуубун 2023 с. “Ил Түмэн” хаһыакка үлэлии сылдьан, таһааран турабын. Олохпут тэтимэ дохсун сүүрүктээх үрүйэни санатар кэмигэр Борис ол курдук дохсуннук, тохтоло суох...

«Анараа дойдулар» эбэтэр «аһаҕас харахтаахтар»

Биһиги, сахалар, көннөрү киһи көрбөтүн көрөр дьоҕурдаах дьону «аһаҕас харахтаахтар» диэн ааттыыбыт. Нэһилиэккэ биир эмэ маннык киһи баар буолар. Киһи аайы мээнэ көстүбэт эйгэ,...